Điều trị Rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế không điều trị ngay lập tức được, nó cần một khoảng thời gian nhất định với sự giúp đỡ của bác sĩ trị liệu và cố gắng của bản thân. Nghiên cứu lâm sàng và trên động vật thực hiện bởi NIMH (học viện quốc gia về sức khỏe tâm thần) và các tổ chức khoa học khác cung cấp thông tin về hiệu quả của trị liệu hành vi và dùng thuốc đối với người mắc rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Có bệnh nhân phù hợp dùng thuốc, có bệnh nhân phù hợp trị liệu hành vi hay cả hai, những trường hợp khác có thể dùng thuốc để khống chế các triệu chứng rồi sau đó trị liệu hành vi. Việc lựa chọn phương pháp nào được quyết định bởi bệnh nhân sau khi thảo luận kỹ với bác sĩ trị liệu.

Nếu như người thân trong gia đình hoặc bạn bè mắc bệnh có thể khiến chúng ta cảm thấy khó chịu và bối rối nhưng sẽ là sự giúp ích rất lớn khi chấp nhận họ, cần thông cảm và hiểu rằng bản thân họ đã rất khó khăn trong việc đương đầu với căn bệnh. Nói chung những lời nhận xét tiêu cực chỉ càng làm tình hình xấu thêm, ngược lại nếu bình tĩnh,với trợ giúp từ phía gia đình kết quả điều trị tốt lên nhiều. Khi người mắc bệnh trong độ tuổi đi học điều quan trọng là bố mẹ bệnh nhân cần trao đổi với giáo viên để họ hiểu[7].

Dùng thuốc

Những thử nghiệm lâm sàng gần đây cho thấy loại thuốc tác động lên chất dẫn truyền thần kinh serotonin có hiệu quả cao trong việc làm giảm triệu chứng của rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Loại đầu tiên thuộc dòng thuốc SRI (serotonin re-uptake inhibitor) được cho phép để điều trị bệnh này là thuốc chống trầm cảm 3 vòng (tricyclic anti-depressant clomipramine). Các loại thuốc khác cũng thuộc dòng SRI là SSRI (selective serotonin re-uptake inhibitor) cũng được cho phép bởi Cục quản lý Lương thực và Thực phẩm để điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế, chúng bao gồm: flouxetine (Prozac), fluvoxamine (luvox) và paroxetine (Paxit) còn sertrline (Zoloft) vẫn ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng. Các nghiên cứu quy mô cho thấy hơn ba phần tư bệnh nhân nói rằng thuốc có tác dụng đối với họ ở một mức độ nào đó. Hơn một nửa giảm hẳn cả về mức độ thường xuyên cũng như cường độ của ý nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế, thuốc có tác dụng rõ rệt sau ít nhất 3 tuần hoặc lâu hơn. Nếu bệnh nhân không đáp ứng tốt với loại thuốc này hoặc có tác dụng phụ quá lớn, họ cần thử những loại khác thuộc dòng SRI. Với những bệnh nhân mà chỉ đáp trả một phần đối với những thuốc này, nghiên cứu đang khuyến nghị sử dụng một loại SRI sơ cấp và bổ sung một số thuốc. Điều đáng chú ý là thuốc có tác dụng hạn chế triệu chứng nhưng thông thường khi tạm ngừng dùng các triệu chứng lại tái phát[4].

Trị liệu hành vi

Tâm lý trị liệu truyền thống chữa trị thông qua việc tập trung giúp bệnh nhân phát triển khả năng thấu hiểu các rắc rối của bản thân thế nhưng cách này thường không hiệu quả. Tuy nhiên một trị liệu hành vi đặc biệt có tên là "đối diện và đáp trả" lại tỏ ra có hiệu quả với nhiều bệnh nhân rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

Theo hướng tiếp cận này bệnh nhân cần suy nghĩ kỹ và chủ động lựa chọn để đối diện với vật thể hoặc ý tưởng gây sợ hãi, điều này có thể thực hiện trực tiếp hoặc thông qua trí tưởng tượng. Cùng lúc đó bệnh nhân được khuyến khích để kiểm soát hành vi cưỡng chế, người giúp đỡ có thể là bác sĩ trị liệu hoặc một người khác mà bệnh nhân tin tưởng.

Ví dụ như người có hành vi cưỡng chế giặt rũ có thể được khuyến khích đến gần một vật nào đó bị bẩn và cố gắng tránh giặt nó trong vài giờ cho đến khi cường độ lo âu giảm. Điều trị được tiến hành từng bước theo khả năng kiểm soát lo âu và hành vi cưỡng chế của bệnh nhân. Khi quá trình điều trị có kết quả phần lớn bệnh nhân dần dần giảm bớt lo âu do các ý nghĩ ám ảnh gây nên và họ cũng giảm được hành vi cưỡng chế.

Nghiên cứu phương pháp trị liệu hành vi áp dụng cho bệnh nhân rối loạn ám ảnh cưỡng chế thấy rằng phần lớn đều thành công nếu hoàn thành cả khóa điều trị và người bệnh có dấu hiệu tích cực ngay khóa điều trị đầu tiên kết thúc. Cũng theo nghiên cứu này,với hơn 300 bệnh nhân điều trị theo phương pháp "đối diện và đáp trả" có 76% chữa khỏi sau từ 3 tháng đến 6 năm[4]. Một nghiên cứu khác cung cấp bằng chứng mới về hiệu quả của phương pháp trị liệu hành vi nhận thức. Phương pháp trị liệu hành vi nhận thức khác với trị liệu hành vi ở chỗ nó nhấn mạnh đến sự thay đổi các mẫu niềm tin và suy nghĩ. Các nghiên cứu về sau nhắc nhở rằng trị liệu hành vi nhận thức cần được đánh giá đúng mức.

Tự chăm sóc và hỗ trợ từ phía gia đình

Người mắc rối loạn ám ảnh cưỡng chế cần có một người để ý chăm sóc, nhắc nhở uống thuốc, họ có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ phía gia đình, bạn bè hoặc các nhóm thảo luận. Khi một thành viên trong gia đình mắc bệnh các thành viên khác cần động viên và khích lệ bất kỳ tiến bộ nào, dù là nhỏ nhất. Tự giúp đỡ theo nhóm đem lại nhiều trợ giúp và khích lệ. Người bệnh được giúp đỡ bằng cách hiểu sâu hơn về căn bệnh. Những người thân trong gia đình cũng cần các hiểu biết rõ ràng và đầy đủ, điều này giúp hoàn thành khóa điều trị tốt nhất có thể và giữ các rắc rối trong vòng kiểm soát.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Rối loạn ám ảnh cưỡng chế http://www.emedicine.com/med/topic1654.htm http://www.icd9data.com/getICD9Code.ashx?icd9=300.... http://emedicine.medscape.com/article/287681-overv... http://www.nytimes.com/2007/12/04/health/04mind.ht... http://www.psychologytoday.com/conditions/ocd.html http://www.nimh.nih.gov/health/publications/anxiet... http://www.nimh.nih.gov/health/topics/obsessive-co... //www.nlm.nih.gov/cgi/mesh/2020/MB_cgi?field=uid&t... http://apps.who.int/classifications/icd10/browse/2... http://familydoctor.org/online/famdocen/home/commo...